Σρι Σάραντα Ντέβι – Η Αγία Μητέρα (1853–1920)
Ο στοργικός όρος ‘Αγία Μητέρα’ αναφέρεται στη Σάραντα Ντέβι (1853-1920), τη σύζυγο και πνευματική σύντροφο του Σρι Ραμακρίσνα. Σύμφωνα με το έθιμο που επικρατούσε τότε στην Ινδία, την πάντρεψαν με τον Σρι Ραμακρίσνα ενώ αυτή ήταν ακόμα σε παιδική ηλικία. Σε ηλικία 18 ετών, αυτή έφυγε από το πατρικό της στο Jayrambati για να βρεθεί κοντά στο σύζυγό της, ο οποίος ζούσε περίπου εξήντα χιλιόμετρα μακριά, στο ναό της Κάλι του Ντακσινέσβαρ, πέντε χιλιόμετρα βόρεια της Καλκούτα.
Η Σάραντα Ντέβι ήταν η ίδια μια σπουδαία πνευματική καθοδηγήτρια. Υπηρέτησε τον Σρι Ραμακρίσνα και τους μαθητές του για πολλά χρόνια. Μετά την αναχώρηση του Σρι Ραμακρίσνα, αυτή συνέχισε το πνευματικό του έργο, καθοδηγώντας και εμπνέοντας το νεοϊδρυθέν, το 1896, πνευματικό κίνημα και τους πιστούς του.
Λόγω της απαράμιλλης αγνότητάς της, της αξιοθαύμαστης υπομονής της, της ανιδιοτελούς υπηρεσίας και της απεριόριστης αγάπης της, της σοφίας και πνευματικής φώτισής της, ο Σουάμι Βιβεκάναντα θεώρησε τη Σρι Σάραντα Ντέβι ως το ιδανικό πρότυπο για τη σημερινή γυναίκα. Πίστευε ότι με τη φανέρωση της Αγίας Μητέρας, άρχισε η πνευματική αφύπνιση των γυναικών στη σύγχρονη εποχή.
Οι ξεχωριστές αρετές της Ινδής γυναίκας είναι: το θάρρος, η πραότητα, ο αυτοέλεγχος, η γλυκύτητα, η συμπόνοια, η σοφία και μια έμφυτη διαισθητική σχέση με το Θείο. Η Αγία Μητέρα είχε όλες αυτές τις αρετές. Επειδή η κατοχή τέτοιων δώρων είναι το όνειρο κάθε γυναίκας, η Αγία Μητέρα μπορεί κάλλιστα να θεωρηθεί ως σύμβολο προς μίμηση για όλες τις γυναίκες, όπου κι αν βρίσκονται. Με το πέρασμα του χρόνου, παρατηρείται ένα αυξανόμενο ενδιαφέρον γι' αυτήν και το βίο της από όλο και περισσότερους ανθρώπους παγκοσμίως—από διαφορετικούς πολιτισμούς και θρησκείες—οι οποίοι επιθυμούν να μάθουν γι' αυτήν, να κατανοήσουν ποια είναι, να ανακαλύψουν την υπέρτατη ηθική και πνευματική της αξία και να έρθουν σε επαφή με τη θεϊκή της φύση.
Ο Σρι Ραμακρίσνα διέκρινε στη Σρι Σάραντα Ντέβι τη Θεϊκή Ενέργεια (τη Σάκτι), τη γνωστή στον Ινδουισμό ως ‘Θεία Μητέρα’. Τούτη η Θεϊκή Ενέργεια εκδηλώθηκε διαμέσου της Σάραντα Ντέβι προς όφελος της ευημερίας του κόσμου. Στον Ινδουισμό η Θεία Μητέρα αποτελεί σπουδαία πνευματική δύναμη, ενσυνείδητη και ζωντανή, που ενεργεί ποικιλοτρόπως και λαμβάνει ακόμα και ανθρώπινη μορφή.
Ρήσεις της Σρι Σάραντα Ντέβι
Όπως ο άνεμος διώχνει το σύννεφο, έτσι και το όνομα του Θεού διαλύει το σύννεφο της ροπής προς τα εγκόσμια.
Ακριβώς όπως μυρίζεις το άρωμα του λουλουδιού όταν το ψηλαφίζεις ή του σανταλόξυλου όταν το τρίβεις στην πέτρα, έτσι και η συνεχής σκέψη του Θεού σε αφυπνίζει πνευματικά.
Οφείλουμε να είμαστε υπομονετικοί, όπως η γη. Πόσες ανομίες διαπράττονται επί της γης! Ωστόσο, εκείνη τα ανέχεται όλα, σιωπηλά.
Ο καθένας θερίζει τα αποτελέσματα των παρελθοντικών πράξεων που του χάρισαν τούτη τη ζωή. Ακόμα κι ένα τσίμπημα καρφίτσας θα βιωθεί, εκεί όπου κανονικά θα οφειλόταν ένα πλήγμα με σπαθί.
Κοίταξε, γιε μου, δεν είναι αλήθεια ότι δε θα κινδυνεύσεις ποτέ σου. Οι δυσκολίες πάντα έρχονται, αλλά δεν διαρκούν για πάντα. Θα δεις ότι περνάνε, όπως το νερό κάτω από τη γέφυρα.
Μη φοβάσαι. Η ανθρώπινη γέννηση είναι γεμάτη δυστυχία και πρέπει να ανεχόμαστε τα πάντα υπομονετικά, επαναλαμβάνοντας το όνομα του Θεού. Ουδείς, ούτε καν ο Θεός με ανθρώπινη μορφή, μπορεί να ξεφύγει από τα βάσανα του σώματος και του νου.
Πρόσεξε ένα πράγμα, παιδί μου: αν θες την ειρήνη, μην κατακρίνεις τους άλλους. Αντίθετα, δες τα δικά σου λάθη. Μάθε να θεωρείς ότι δεν είσαι διαφορετικός από το σύμπαν. Ουδείς είναι ξένος, παιδί μου· εσύ και όλος ο κόσμος είστε ΕΝΑ. — (Από τις τελευταίες λέξεις της Σρι Σάραντα Ντέβι, προτού αναχωρήσει στις 20 Ιουλίου 1920).
Τα λάθη είναι ανθρώπινα. Δεν πρέπει να λαμβάνονται υπ’ όψιν. Βλάπτουμε τον εαυτό μας όταν το κάνουμε. Μας γίνεται συνήθεια να βρίσκουμε λάθη.
Είναι στη φύση του ανθρώπου να κάνει λάθη· αλλά ελάχιστοι από τους επικριτές ξέρουν πώς να τα διορθώνουν.
Είναι στην ίδια τη φύση του ανθρώπου να βλέπει ελαττώματα. Θα πρέπει να μάθεις να εκτιμάς τις αρετές των άλλων. Είναι βέβαιο πως οι άνθρωποι θα κάνουν λάθη, αλλά εσύ δεν πρέπει να τα λαμβάνεις υπ’ όψιν. Αν συνηθίσεις να βλέπεις τα λάθη των άλλων, θα καταντήσεις να βλέπεις μόνο ελαττώματα. — Μην κοιτάς τα λάθη των άλλων για να μην φθαρθούν τα μάτια σου.
Μην ψάχνεις για ελαττώματα στους άλλους, διαφορετικά τα μάτια σου θα γίνουν ελαττωματικά.
«Επίτρεψέ μου να σου εξηγήσω πώς να αγαπάς όλους εξίσου», είπε η Μητέρα.«Μη ζητάς τίποτα από αυτούς που αγαπάς. Αν έχεις απαιτήσεις, κάποιοι θα σου δώσουν περισσότερα και άλλοι λιγότερα. Και κατά περίπτωση, περισσότερο θα συμπαθείς εκείνους που σου έδωσαν περισσότερα και λιγότερο όσους σου έδωσαν λιγότερα. Έτσι, η αγάπη σου δε θα είναι η ίδια για όλους. Δε θα είσαι σε θέση να τους αγαπάς όλους αμερόληπτα».
Κάποια τελείωσε το σκούπισμα και κατόπιν πέταξε τη σκούπα σε μια γωνιά. Η Μητέρα είπε: «Τι περίεργο, αγαπητή μου! Τελείωσες το έργο σου και μετά την πετάς απρόσεκτα. Απαιτεί σχεδόν τον ίδιο χρόνο για να τη βάλεις στη θέση της αργά και προσεκτικά, όσο να την πετάξεις. Πρέπει άραγε να περιφρονείς ένα πράγμα μόνο και μόνο επειδή είναι ασήμαντο; “Εκείνον που σώζεις, σε σώζει με τη σειρά του”. Δεν θα τη χρειαστείς ξανά; Άλλωστε, αυτό το πράγμα αποτελεί επίσης ένα μέρος του νοικοκυριού μας. Ακόμα και από αυτή τη σκοπιά, δικαιούται κάποια εκτίμηση. Θα πρέπει στο καθετί να δίδεται η αξία που του αναλογεί. Ακόμη και μια σκούπα δικαιούται σεβασμό. Το μικρότερο έργο πρέπει να γίνεται με ευλάβεια».
Είμαι η μητέρα των ασεβών, όπως είμαι η μητέρα των ευσεβών. Μη φοβάσαι. Κάθε φορά που βρίσκεσαι σε κίνδυνο, πες μέσα σου: «Έχω μητέρα».
Δεν μπορώ να αρνηθώ τίποτε σε όποιον με αποκαλεί Μητέρα.